مطالعات محیط زیستی یکی از بخش‌های اساسی در فرآیند امکان‌سنجی ساخت یک مرکز خرید است. این مطالعات به ارزیابی اثرات محیط‌زیستی پروژه، از جمله تاثیرات بر آب، هوا، خاک، اکوسیستم‌های محلی و جامعه انسانی، می‌پردازند. هدف از این مقاله ارائه یک راهنمای جامع برای انجام مطالعات محیط زیستی مرتبط با ساخت یک مرکز خرید می‌باشد. گروه اکسون با بکارگیری تیم توانمند و متخصصان اندیشکده رویش به عنوان شریک استراتژیک و بازوی تحقیق و توسعه این مطالعات به صورت تخصصی انجام می دهد.
فاز اول: شناسایی اولیه
1. تعریف محدوده پروژه: اولین قدم در مطالعات محیط زیستی، مشخص نمودن دقیق محدوده پروژه است. این شامل تعیین مکان جغرافیایی پروژه، حدود زمین مورد استفاده، نوع و حجم ساخت‌وساز و سایر ویژگی‌های مهم پروژه می‌شود.
2. شناسایی تأثیرات احتمالی: در این مرحله، تأثیرات محتمل پروژه بر محیط زیست شناسایی می‌شوند. این تأثیرات شامل تاثیرات بر آب و هوا، خاک، منابع آبی، گیاهان و جانوران محلی، و همچنین جامعه انسانی می‌باشند.
فاز دوم: جمع‌آوری داده‌های اولیه
1. مطالعه زیست‌محیطی پایه: مطالعات زیست‌محیطی پایه شامل جمع‌آوری داده‌های موجود درباره وضعیت کنونی محیط‌زیست در محدوده پروژه است. این می‌تواند شامل مطالعات کیفی و کمی درباره هوا، آب، خاک، گیاهان و جانوران محلی، و نیز مطالعات اجتماعی و اقتصادی باشد.
2. فعالیت‌های میدانی: فعالیت‌های میدانی شامل بازدیدهای میدانی و نمونه‌برداری از محیط زیست می‌باشد. این فعالیت‌ها به منظور جمع‌آوری داده‌های دقیق‌تر و محلی از شرایط زیست‌محیطی انجام می‌پذیرند. مطالعات شامل نمونه‌برداری از خاک، هوا، آب و بررسی جامع اکوسیستم‌های محلی هستند.
فاز سوم: ارزیابی تأثیرات محیط زیستی
1. تحلیل تأثیرات بر آب و هوا: مطالعات تأثیرات بر آب و هوا شامل ارزیابی تاثیرات پروژه بر کیفیت هوا و تغییرات آب‌وهوایی محلی است. این شامل تحلیل گازهای آلاینده، گرد و غبار، و تأثیرات دیگری که ممکن است بر محیط زیست هواشناختی پروژه تأثیر بگذارد می‌شود.
2. تحلیل تأثیرات بر منابع آبی: در این مرحله، تاثیرات پروژه بر منابع آبی شامل رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، و منابع آب زیرزمینی بررسی می‌شود. تغییرات کیفیت آب، کاهش یا افزایش سطح آب و تاثیرات احتمالی بر اکوسیستم‌های آبی محلی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
3. تحلیل تأثیرات بر خاک و زمین: مطالعات تأثیرات بر خاک و زمین شامل بررسی تغییرات در خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، قابلیت‌های کشاورزی، فرآیندهای فرسایش و تثبیت خاک است. در این مرحله نیز تأثیرات پروژه بر پایداری زمین منطقه و خطرات زمین‌شناختی بررسی می‌شود.
4. تحلیل تأثیرات بر نقشه زیستی محیط: این مرحله شامل ارزیابی تاثیرات پروژه بر گیاهان و جانوران محلی است. کاهش یا تغییر زیست‌گاه‌ها، تهدید گونه‌های محافظت شده، و تأثیرات بر تنوع زیستی از موضوعاتی است که در این بررسی مورد توجه قرار می‌گیرند.
فاز چهارم: ارزیابی تأثیرات اجتماعی و اقتصادی
1. تأثیرات بر سلامت عمومی: ارزیابی چگونگی تأثیر پروژه بر سلامت عمومی، شامل مسائلی نظیر کیفیت هوا و آب، نویز، آلاینده‌های زیست‌محیطی و بیماری‌ها است. این بررسی‌ها به منظور اطمینان از عدم وجود خطرات بالقوه برای سلامت جامعه محلی انجام می‌گیرد.
2. تأثیرات اقتصادی: ارزیابی تأثیرات اقتصادی شامل بررسی احتمالات ایجاد شغل، تغییرات در قیمت زمین و املاک، و تأثیرات بالقوه بر کسب و کارهای محلی و منطقه‌ای است. باید مطالعات دقیقی انجام شود تا تأثیرات مثبت و منفی به طور جامع شناسایی شوند.
3. تأثیرات اجتماعی و فرهنگی: این مرحله شامل ارزیابی چگونگی تاثیر پروژه بر جامعه محلی، تغییرات جمعیتی، تاثیرات فرهنگی و احتمالات افتراقات اجتماعی می‌باشد. همچنین مسائلی مانند تغییرات در سطح دسترسی به خدمات عمومی نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
فاز پنجم: تهیه راهکارهای کاهش تأثیرات
1. توسعه راهکارهای کاهش تأثیرات: بر اساس تحلیل‌های انجام شده، راهکارهای مؤثر برای کاهش تاثیرات منفی شناسایی و تدوین می‌شوند. این راهکارها ممکن است شامل طراحی مناسب‌تر برای کاهش انتشار آلاینده‌ها، حفظ و مدیریت منابع طبیعی و تلاش برای حفظ تنوع زیستی باشد.
2. برنامه‌ریزی مدیریت زیست محیطی: برنامه‌ریزی برای مدیریت زیست‌محیطی در زمان ساخت و پس از آن، یکی از بخش‌های مهم در کاهش تاثیرات منفی است. این برنامه شامل روش‌های پایش مستمر، بازبینی و گزارش‌دهی سیستماتیک از وضعیت محیط زیست می‌شود.
3. آموزش و مشارکت عمومی: آموزش و مشارکت جامعه محلی در فرآیند کاهش تأثیرات زیست‌محیطی نقش مهمی دارد. اطلاع‌رسانی مناسب و مشارکت دادن جامعه محلی در تصمیم‌گیری‌ها، موجب افزایش همکاری و کاهش تضادهای احتمالی می‌شود.
نتیجه‌گیری
مطالعات محیط زیستی برای ساخت یک مرکز خرید، از مراحل اساسی و غیر قابل انکار در فرآیند امکان‌سنجی ساخت این نوع پروژه‌ها است. این مطالعات نه تنها به ارزیابی تأثیرات زیست‌محیطی پروژه می‌پردازند بلکه به تعیین راهکارهای مؤثر برای کاهش تاثیرات منفی و ارتقاء پایداری محیط زیست نیز می‌پردازند. از تحلیل‌های دقیق در مورد تأثیرات بر هوا، آب، خاک و منابع طبیعی تا بررسی‌های تأثیرات اجتماعی و اقتصادی، تمامی این مراحل نیازمند تعامل سازنده و همکاری بین‌المللی و محلی است. اجرای دقیق و سیستماتیک این مطالعات می‌تواند پروژه را به سمت توسعه پایدار و موفقیت آمیز هدایت کند. برای دریافت مشاوره و راهکارهای تخصصی می توانید با دپارتمان تخصصی مدیریت بهره برداری گروه اکسون در ارتباط باشید.
