مطالعات فنی و مهندسی یکی از مراحل حیاتی و بنیادین در فرآیند امکان‌سنجی ساخت یک مرکز خرید می‌باشند. این مطالعات از تحلیل مکان و طراحی مفهومی تا انتخاب مصالح و بررسی مسائل زیرساختی و ایمنی را شامل می‌شود. هدف از این مقاله ارائه یک راهنمای جامع برای انجام مطالعات فنی و مهندسی مرتبط با ساخت یک مرکز خرید است که توسط متخصصین دپارتمان مدیریت بهره برداری گروه اکسون تدوین گشته و در پروژه های متعدد مورد بهره برداری قرار گرفته است.
فاز اول: انتخاب مکان مناسب
1. تحلیل مکان: انتخاب مکان مناسب اولین و اساسی‌ترین قدم در فرآیند امکان‌سنجی فنی است. در این مرحله باید به عواملی مانند دسترسی به راه‌های ارتباطی، نزدیکی به مناطق مسکونی یا تجاری و نیز تحلیل فضاهای موجود پرداخته شود. ارزیابی‌هایی مانند بررسی خاک، سطح آب زیرزمینی و خطرات محیط‌زیستی نیز باید انجام شود.
2. ارزیابی تأثیر محیط‌زیستی: یکی از الزامات مهم در مطالعات فنی، انجام مطالعات ارزیابی تأثیر محیط‌زیستی (Environmental Impact Assessment) است. این مطالعات به تحلیل تاثیرات زیست‌محیطی پروژه بر محیط طبیعی و اجتماعی اختصاص دارد و باید به دقت انجام شود تا از تطابق پروژه با معیارها و مقررات محیط‌زیستی اطمینان حاصل گردد.
فاز دوم: طراحی مفهومی و مهندسی نسخه اولیه
1. طراحی مفهومی: طراحی مفهومی شامل ایجاد طرح‌های اولیه‌ای از مرکز خرید است که شامل پلان‌ها و نقشه‌های اولیه ساختمان، تعیین مکان فروشگاه‌ها، فضای پارکینگ و مناطق خدماتی می‌باشد. این طراحی‌ها باید نه تنها از نظر زیبایی‌شناسی بلکه از نظر عملکردی نیز کارآمد و کارآمد باشند.
2. مهندسی معماری: مهندسان معمار با استفاده از طراحی مفهومی، نقشه‌های دقیق‌تری را تهیه می‌کنند. این نقشه‌ها شامل جزئیات مربوط به بخش‌های مختلف ساختمان، دریچه‌ها، اتاق‌ها، سیستم‌های نورپردازی و سایر عناصر معماری است. در این مرحله همچنین به مسائل مربوط به ایمنی، دسترسی و سکتورهای ترجیحی توجه خاصی می‌شود.
فاز سوم: تحلیل ساختاری و مواد
1. تحلیل سازه‌ای: تحلیل سازه به بررسی و ارزیابی مقاومت و پایداری ساختار ساختمان اختصاص دارد. مهندسان سازه با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، مدل‌سازی سازه را انجام داده و سپس به تحلیل و طراحی اجزای سازه‌ای مانند ستون‌ها، تیرها و فونداسیون می‌پردازند تا از پایداری و ایمنی ساختمان تحت شرایط مختلف اطمینان حاصل شود.
2. انتخاب مواد ساختمانی: انتخاب مواد مناسب برای ساخت و ساز، تأثیرات زیادی بر کیفیت نهایی پروژه دارد. مواد مورد استفاده باید دارای دوام بالا، مقاومت در برابر شوک‌ها و تغییرات دما، و همچنین سازگار با محیط‌زیست باشند. انتخاب مواد باید براساس مطالعات و توصیه‌های مهندسین و متخصصین انجام شود.
فاز چهارم: طراحی سیستم‌های داخلی
1. سیستم‌های مکانیکی و تهویه: سیستم‌های مکانیکی شامل سیستم‌های گرمایش، سرمایش، تهویه و تأمین آب است. طراحی این سیستم‌ها باید به گونه‌ای باشد که کارایی بالا و مصرف کم انرژی داشته باشند. این مرحله شامل انتخاب تجهیزات مناسب نیز می‌شود.
2. سیستم‌های الکتریکی: طراحی سیستم‌های الکتریکی شامل تعیین محل‌های قرارگیری تابلوهای برق، سیم‌کشی، روشنایی و سیستم‌های اضطراری است. استفاده از تکنولوژی‌های مدرن مانند سیستم‌های هوشمند و انرژی‌های تجدیدپذیر نیز باید مدنظر قرار گیرد.
3. سیستم‌های ایمنی و امنیتی: طراحی سیستم‌های ایمنی و امنیتی شامل تجهیزات آتش‌نشانی، سیستم‌های کنترل دسترسی، دوربین‌های مدار بسته و سیستم‌های اعلام خطر است. این سیستم‌ها باید بر اساس استانداردها و مقررات ایمنی طراحی و اجرا شوند تا بالاترین سطح امنیت و ایمنی را برای ساکنین و کارکنان فراهم کنند.
فاز پنجم: بررسی زیرساخت‌ها و ارتباطات
1. زیرساخت‌های حمل و نقل: بررسی و طراحی زیرساخت‌های حمل و نقل شامل مسیرهای دسترسی به مرکز خرید، جاده‌ها، پارکینگ‌ها و ارتباطات عمومی است. طراحی مناسب این زیرساخت‌ها نقش مهمی در تسهیل دسترسی و افزایش رضایتمندی مشتریان دارد.
2. زیرساخت‌های ارتباطی: زیرساخت‌های ارتباطی نیز از اهمیت زیادی برخوردارند. این شامل شبکه‌های اینترنت و ارتباطات تلفنی، سیستم‌های اطلاعات و نمایشگرهای دیجیتال است. طراحی این زیرساخت‌ها باید به گونه‌ای باشد که بتواند نیازهای فعلی و آینده مرکز خرید را پوشش دهد.
فاز ششم: بررسی هزینه‌ها و زمان‌بندی
1. تخمین هزینه‌ها: برآورد هزینه‌های مرتبط با تمام مراحل ساخت، از طراحی تا اجرا و نگهداری، بخش قابل توجهی از مطالعات امکان‌سنجی فنی است. این برآوردها باید با دقت و براساس داده‌های واقعی انجام شوند تا از وقوع مشکلات مالی در آینده جلوگیری شود.
2. برنامه‌ریزی زمان‌بندی: تدوین برنامه زمان‌بندی دقیق برای تمامی مراحل ساخت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این برنامه شامل توالی فعالیت‌ها، زمان شروع و پایان هر فعالیت و نقاط کنترل و بازبینی است تا پروژه در زمان مقرر و با هزینه‌های پیش‌بینی شده به اتمام برسد.
نتیجه‌گیری
مطالعات فنی و مهندسی برای ساخت یک مرکز خرید نیازمند تحلیل جامع و دقیق تمامی جوانب فنی، ساختاری و زیرساختی پروژه است. از انتخاب مکان و طراحی مفهومی تا تحلیل سازه‌ای، انتخاب مواد، طراحی سیستم‌های داخلی و بررسی زیرساخت‌های ارتباطی و حمل و نقل، هر یک از این مراحل نیازمند کارشناسانه‌ترین بررسی‌ها و تدابیر مهندسی است. با انجام دقیق و جامع این مطالعات، می‌توان از تحقق موفقیت‌آمیز پروژه، با کمترین میزان ریسک و بالاترین بازدهی اطمینان حاصل نمود. برای دریافت مشاوره و راهکارهای تخصصی می توانید با دپارتمان تخصصی مدیریت بهره برداری گروه اکسون در ارتباط باشید.
